Verpleegkundig Leiderschap

Opkomst en ondergang van de verpleegkundig directeuren. Waardoor raakten verpleegkundigen hun bestuurlijke positie kwijt? Lessen uit het verleden.

Petrie Roodbol, emeritus Hoogleraar Verplegingswetenschappen UMCG, Voorzitter Bestuur SKILZ

Hoe je leiderschap ook definieert, het heeft altijd te maken met het op gang brengen van initiatieven, het realiseren van doeleinden, en het in beweging brengen van navolgers. Leiderschap gaat als sociaal proces over het organiseren van macht en over strategisch handelen in een politiek veld. Maar hoe doe je dat in een beroepsmatige omgeving die vooral gekenmerkt wordt door hoge morele idealen van zorgzaamheid, compassie en respect? Verdraagt die individuele moraal zich wel met politieke strijd? Aan de hand van filosofen zoals Martha Nussbaum en Hannah Arendt, toegelicht met voorbeelden uit de verpleegkunde, schetst Hans een uitdagend beeld van verpleegkundig leiderschap in onze tijd.

Hans van Dartel, ethicus en (niet praktiserend) verpleegkundige, voorheen o.a. werkzaam als universitair docent medische ethiek bij het LUMC

Ontdek een volgend niveau van hart & brein leiderschap. Het begint bij jezelf. Onze wereld en onze zorg heeft meer dan ooit nieuwe leiders nodig. Verpleegkundigen kunnen die nieuwe leiders zijn. Over zingeving, passie, compassie, emotionele intelligentie, echt leiderschap, creëren met intentie, aandacht en hoe echt leiderschap in de praktijk te brengen.

Mark Venekamp, mentor, coach, trainer op het gebied van persoonlijke ontwikkeling, leiderschap en teamperformance | manager behandeldienst bij Stichting Humanitas Rotterdam

A. Rebels verpleegkundig leiderschap

Rebels leiderschap, vaak niet zichtbaar voor een organisatie maar zorgt wel voor vooruitgang, is iets wat regelmatig voorkomt in onze verpleegkundige praktijken. Maar hoe doen verpleegkundigen dit nu precies? En wat heeft invloed op dit leiderschapsgedrag binnen de werkomgeving van verpleegkundigen?
Eline onderzoekt dit rebelse leiderschap gaat hier graag met jou mee aan de slag.

Eline de Kok, verpleegkundige en verplegingswetenschapper, werkzaam bij UMC Utrecht en V&VN

B. Verpleegkundige rolontwikkeling in de praktijk

Verpleegkundigen zijn dé onzichtbare schakel in veel zorgorganisaties. Wellicht (socio-cultureel) verklaarbaar, maar toch onbegrijpelijk omdat het verpleegkundig vak zo goed past bij de huidige tijd. Denk aan de lopende discussies rondom passende zorg en advance care planning, en zet er verpleegkundige concepten zoals zelfmanagement, empowerment naast, alsmede de nadruk van het vak op het functioneren in het dagelijks leven. Het is een vak dat aan de onzichtbaarheid onttrokken moet worden, willen we de uitdagingen in de zorg kunnen oplossen. Verpleegkundigen kunnen daar zelf een groot aantal in hebben.
Jaap neemt je graag mee in het komen van denken hierover naar handelen hiernaar.

Jaap Kappert MSc BN, bestuurder V&VN, verpleegkundig specialist en docent MANP HAN

Over verpleegkundig leiderschap lijkt iedereen iets te zeggen te hebben, maar hoe denken verpleegkundigen zelf eigenlijk over leiderschap? Uit de resultaten van ons onderzoek blijkt dat verpleegkundigen heel goed weten wat verpleegkundig leiderschap is en hoe ze dat kunnen laten zien, maar het niet altijd herkennen in de dagelijkse praktijk. De uitkomsten van het onderzoek zijn uitgewerkt in een handig model dat ingaat op verschillende aspecten van leiderschapsontwikkeling in een team.
In deze workshop gaan we daarmee aan de slag. Wat betekent verpleegkundig leiderschap voor jou en hoe laat jij leiderschap zien? Hoe lukt het jou en je team uit de comfortzone te komen in een context en beroepsgroep die eerder als ‘dienend’ dan als ‘leidend’ wordt gezien, en hoe zorg je ervoor dat je jezelf daarin niet kwijt raakt?

Margreet van der Cingel, lector leiderschap en identiteit in het verpleegkundig domein, verbonden aan NHL Stenden Hogeschool en Medisch Centrum Leeuwarden